Βασιλόπιτα και η ιστορία της

από
Save0003


Βασιλόπιτα ονομάζεται η πίτα που παρασκευάζεται σε ορισμένες χώρες από τους χριστιανούς παραμονές της Πρωτοχρονιάς και κόβεται (μοιράζεται) λίγο αφότου αλλάξει ο χρόνος.

Το έθιμο της βασιλόπιτας είναι πολύ παλαιό, προέρχεται από εκείνο το τελούμενο στην αρχαία εορτή των «Κρονίων» (των ρωμαϊκών «Σατουρναλίων») που παρέλαβαν οι Φράγκοι, από τους οποίους και προήλθε η συνήθεια της τοποθέτησης νομίσματος μέσα στη πίτα και της ανακήρυξης ως «Βασιλιά της βραδιάς» αυτού που το έβρισκε. Κατά άλλο έθιμο, αντί νομίσματος, έβαζαν φασόλι και αυτόν που το έβρισκε τον αποκαλούσαν “φασουλοβασιλιά”.

Πέρα όμως αυτού του φράγκικου εθίμου, που επικράτησε στην Ευρώπη, υπάρχει και μία θρησκευτική παράδοση που συνδέει και με την προσωπικότητα του Μεγάλου Βασιλείου. Κατά την θρησκευτική λοιπόν παράδοση κάποτε στη Καισαρεία της Καππαδοκίας στη Μικρά Ασία που επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος ήλθε να τη καταλάβει ο Έπαρχος της Καππαδοκίας με πρόθεση να τη λεηλατήσει. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ότι χρυσαφικά μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως “λύτρα” στον επερχόμενο κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση όμως είτε επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) εκ θαύματος ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του, ο Έπαρχος απάλλαξε την πόλη από επικείμενη καταστροφή. Προκειμένου όμως ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού. Το γεγονός αυτό απέληξε σε διπλή χαρά από της αποφυγής της καταστροφής της πόλης και συνεχίσθηκε η παράδοση αυτή κατά τη μνήμη της ημέρας του θανάτου του (εορτή του Αγίου και Μεγάλου Βασιλείου).

Από το βιβλίο ” Χερσέ, βασιλόπιτες και άλλα” παραθέτω δύο μικρά αποσπάσματα για το έθιμο της βασιλόπιτας στο μικρασιάτικο τραπέζι.

Η συνέχεια στο βιβλίο.

Αναζητήστε το συγκεκριμένο βιβλίο από τις εκδόσεις του Φοίνικα αξίζει τον κόπο να το έχετε στη βιβλιοθήκη σας και να ανατρέχετε στα υπέροχα κείμενα του και τις εικονογραφήσεις.

Στα πάτρια εδάφη, θυμάμαι από τα παιδικά χρόνια, η μητέρα έφτιαχνε μια πίτα συνήθως “λαχανόπιτα” ή τυρόπιτα και μέσα έβαζε μια δεκαρούλα ή και πεντάρα αλλά και άχυρο ή ένα κομμάτι κλήμα , μουριά, πουρνάρι.
Όποιος έβρισκε το”φλουρί” ΄ήταν ο πιο τυχερός, τα υπόλοιπα είχαν διάφορους συμβολισμούς είτε θα ήταν ο πιο γερός ή θα είχε πολλά “γεννήματα” κλπ.
Το κόψιμο της πίτας γίνεται έτσι:
Ο πατέρας παίρνει το μαχαίρι σταυρώνει την πίτα τρεις φορές και κόβει το πρώτο κομμάτι για την Παναγιά και το παιδί της, το δεύτερο για τον Αγ. Βασίλη, το τρίτο για σπιτικό, το τέταρτο για τον ξενητεμένο ακολουθεί το δικό του της γυναίκας του και των μελών της οικογένειας.
Περισσότερα για έθιμα της βασιλόπιτας μπορείτε να δείτε εδώ
Στη σελίδα μας η Λίνα από παλιά έχει μια συνταγή για βασιλόπιτα.
Εγώ φέτος θα πρωτοτυπήσω, θα φτιάξω μια βασιλόπιτα λίγο διαφορετική αλλά αυτό σε επόμενη ανάρτηση.

Οι πληροφορίες και τα αποσπάσματα προέρχονται από:
Wikipedia
Το βιβλίο ” Χερσέ, βασιλόπιτες και άλλα” ( εκδόσεις Φοίνικα)
Το βιβλίο “Από τη ρουμελιώτικη Ζωή” (Ευάγγελου Ζορμπά, Διδασκάλου)

Κατηγορίες

Μετά από 38 δραστήρια χρόνια στο χώρο της υγείας, έπρεπε να οργανώσω το μετά!! Έτσι εκτός από τα άλλα ενδιαφέροντα μου άρχισα να γράφω τις συνταγές από τα φαγητά και τα γλυκά που τρώμε στο σπίτι στην καθημερινότητα μας. Με αυτό τον τρόπο θα γίνει μια καταγραφή όσων έμαθα να φτιάχνω από τα παιδικά μου χρόνια, μιας και η μαγειρική για λόγους επιβίωσης είχε μπει στη ζωή μου πολύ νωρίς, από τα 12 μου χρόνια στην αρχή των Γυμνασιακών μου χρόνων. Ελπίζοντας επιπλέον να βοηθηθούν τα παιδιά μου αναζητώντας τις συνταγές της μαμάς της γιαγιάς κλπ
  1. Απάντηση

    Καλή χρονιά σας εύχομαι, υγεία, χαρά κι ευτυχία στα σπιτικά σας!

  2. Απάντηση

    Καλή χρονιά και ευτυχισμένο το νέο έτος!!

  3. Απάντηση

    χρονια πολλά και καλή χρονιά
    Να είσαστε καλά και του χρόνου με υγεία !!!

    φιλια στο Λινάκι και χρόνια πολλά.

    • kiki
    • 29 Δεκεμβρίου 2011
    Απάντηση

    Ωραίες οι πληροφορίες!
    Καλή χρονιά!

  4. Απάντηση

    Με το καλό να έρθει η νέα χρονιά στο σπιτικό σου!
    Eυχές πολλές και στην Λίνα!
    Φιλιά!

  5. Απάντηση

    Χρόνια πολλά και καλή χρονιά Ξανθή μου! Πολύ ενδιαφέρον φαίνεται αυτό το βιβλίο και μού’χει διαφύγει!!!! (Αλήθεια, το “χερσέ”, τί είναι;) χμμ… μάλλον ψηφίζω τη δεύτερη παράδοση!:) (α.. και για να μην ξεχνιόμαστε, υπήρχε από την ελληνική αρχαιότητα το έθιμο του “εορταστικού άρτου!!!) Φιλιά!

    • Marina
    • 29 Δεκεμβρίου 2011
    Απάντηση

    Kαλή Χρονιά φιλενάδα!!!
    Έμαθα πολλά που δεν ήξερα.
    Και του χρόνου με υγεία!

  6. Απάντηση

    Ωραίες πληροφορίες!
    Καλή χρονιά, με υγεία πάνω από όλα!

  7. Απάντηση

    Ωραία ανάρτηση!! Καλή Χρονιά με υγεία, αγάπη κι ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο!

  8. Απάντηση

    Esse costume eu não conhecia, colocar uma moeda no bolo.

    Que 2012 traga novos sonhos e novas alegrias!
    Beijinhos.
    Brasil

    ¨¨¨¨¨¨¨¨¨/¸.¤ª“˜¨˜“¨
    ¨¨¨¨¨¨¨¸.¤ª“˜¨¨˜“¨
    ¨¨¨¨¨¨¤ª“˜¨¨ª“˜¨
    ¨¨¨¸.•°` BOAS FESTAS!!!
    ¸.•°`♥✿⊱╮FELIZ 2012!!!

  9. Απάντηση

    Λοιπόν είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι αγνοούμε την ιστορία πολλών πραγμάτων που θεωρούμε δεδομένα. Την ευχαριστήθηκα την ανάρτησή σου Ξανθή μου γιατί καλό είναι να πηγαίνουμε τις γνώσεις μας ένα βηματάκι παραπέρα! Περιμένουμε και τη βασιλόπιτά σου τώρα! Καλή χρονιά εύχομαι, μακάρι ο καινούριος χρόνος να μας φέρει μόνο τα καλύτερα! Φιλιά πολλά!

  10. Απάντηση

    eutuxismeno to 2012!

  11. Απάντηση

    Ευχαριστούμε όλους σας για τις ευχές!!
    καλή Πρωτοχρονιά!!

    • Eri
    • 30 Δεκεμβρίου 2011
    Απάντηση

    Καλή χρονιά Ξανθή μου! Στην Θράκη η βασιλόπιτά μας ηταν μια κιμαδόπιτα μέσα στην οποία βάζαμε ενα κλαράκι δέντρου αντί για φλουρί.
    Φιλιά πολλά, τα λέμε του χρόνου!

    • Marί
    • 30 Δεκεμβρίου 2011
    Απάντηση

    Ενδιαφέρουσα η ιστορία της Βασιλόπιτας.
    Καλή χρονιά με υγεία και χαρά.

Γράψτε απάντηση στο Magia da Inês Ακύρωση απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Συνταγές της Ασπρούλας
Close Cookmode